تاثير جراحي بيني بر درمان خر و پف

مقدمه

اغلب افراد گاهي اوقات به هنگام خواب خروپف مي کنند. اما اين عارضه ممکن است براي برخي ديگر به صورت هميشگي و مزمن وجود داشته. يا علامتي از يک مشکل جدي باشد. درميان بزرگسالان، حدود 40 درصد از مردان و 24 درصد از زنان در طول خواب به طور دائم خروپف مي‌کنند.

اين مشکل در افراد چاق به مراتب بيشتر از ديگران است. اما خروپف چگونه ايجاد مي شود و علت اصلي آن چيست؟ زماني که مي خوابيم. بافت‌ها و عضلات نگه دارنده حلق، شل شده و راه هوايي در اين ناحيه تنگ مي شود. به همين دليل، عبور هوا به سختي و همراه با ارتعاش بافت هاي حلق صورت مي گيرد که باعث ايجاد صداي خشن خروپف خواهد شد.

در اين مقاله به بررسي ابعاد مختلف تاثير جراحي بيني بر درمان خر و پف مي پردازيم.

چه عواملي در ايجاد خروپف موثر اند؟

داشتن اضافه وزن
اين عارضه در مردان بيشتر از زنان ديده مي شود.
باريک بودن مسير تنفسي
مصرف الکل
وجود مشکلات عملکردي تنفسي در بيني
داشتن سابقه خانوادگي خروپف يا آپنه انسدادي خواب

معمولا کساني که مجاري تنفسي باريکي دارند احتمال خروپف در آن‌ها بيشتر است. مشکلات بيني شامل انسداد، احتقان يا انحراف تيغه بيني نيز ممکن است باعث ايجاد و تشديد خروپف شود.

خروپف کردن معمولا نشانه بيماري يا مشکلي جدي به حساب نمي آيد عارضه اي بي خطر است. اما از آنجا که مي تواند کيفيت خواب شما يا اطرافيان تان را مختل کند. بهتر است هرچه زودتر به فکر درمان آن باشيد.

راه هاي درمان خر و پف

براي درمان خر و پف و آپنه انسدادي خواب که يکي از اختلالات خواب است. لازم است به يک متخصص فک و صورت يا گوش، حلق و بيني مراجعه کنيد تا پس از انجام معاينات و آزمايشات لازم، بهترين روش درماني برايتان تجويز شود.

براي تشخيص علت خروپف و تصميم ‌گيري براي درمان مناسب آن، حتما بايد تست پلي‌سومنوگرافي (تست خواب) براي فرد انجام شود. تا بر اساس نتايج آن اقدام درماني مناسب انتخاب شود.

از بين بردن خر و پف با درمان هاي جراحي

در بسياري از موارد، جراحي مي تواند در کاهش خروپف و درمان آپنه خواب انسدادي موفقيت آميز باشد. البته در برخي موارد، خروپف به مرور زمان پس از جراحي بازگشت مي کند.

انتخاب جراحي مناسب با توجه به نوع مشکل و وضعيت سلامت شما انجام مي‌‌شود. جراحي درمان خروپف ممکن است شامل ترکيبي از چند عمل باشد و يا پس از جراحي براي نتيجه بهتر از روش‌هاي درماني ديگر مانند CPAP نيز استفاده شود.

انواع جراحي‌هاي آپنه انسدادي خواب و خر و پف شامل موارد زير است:

روش پيلار (پروتز کام)

ايمپلنت‌هاي پالاتال، براي درمان خروپف و موارد شديدتر آپنه خواب استفاده مي شود. در اين روش رشته‌هاي فيبري در کام نرم‌ تزريق مي‌شوند. تا بافت آن را سفت و از انسداد راه تنفسي جلوگيري کنند.

هريک از اين ايمپلنت ها، حدود 18 ميلي متر طول و 1.5 ميلي متر قطر دارند. با بهبود بافت اطراف اين ايمپلنت ها، کام سفت تر شده و کمتر دچار لرزش و ايجاد صداي خروپف مي شود.

عمل يوپي‌پي‌پي (UPPP)

عمل يوپي‌پي‌پي (Uvulopalatopharyngoplasty)، يک روش جراحي است که تحت بي حسي موضعي انجام مي شود. يکي از عمل هاي رايج براي آپنه خواب خفيف يا خروپف شديد است. که در آن جراح با خارج کردن يا تغيير وضعيت بافت اضافه در گلو، راه تنفسي فوقاني را بازتر مي‌کند. دراين عمل،بخشي از بافت نرم پشت گلو که شامل اين موارد است. برداشته مي‌شود. همه يا بخشي از زبان کوچک (uvula). بخش‌هايي از کام نرم‌ و بافت‌هاي کناري گلو، لوزه‌ها و آدنوئيدها.

گاهي يوپي‌پي‌پي به تنهايي نمي تواند موارد شديد آپنه خواب را درمان کند. بيمار ممکن است نياز به جراحي‌هاي مکمل روي ديگر نقاط سيستم تنفسي فوقاني داشته باشد. يا مجبور باشد پس از عمل درمان‌هاي غيرجراحي ديگر را نيز ادامه دهد.

اگرچه اين جراحي به ندرت داراي عوارض است. اما عوارض آن مي تواند شامل مشکلات بلع، تغيير صدا يا احساس وجود جسمي. در گلو به صورت طولاني مدت باشد.

جلو کشيدن استخوان فک MMA

MMA (Maxillomandibular advancement)، يک روش جراحي براي موارد شديد آپنه خواب است. در اين روش فک فوقاني يا تحتاني جلو کشيده مي‌شود تا فضا براي عبور هوا در کل گلو افزايش يايد. گاهي أوقات با جلو کشيدن استخوان چانه و عضله جنيوگلوس مي توان راه هوايي اوروفارنکس را گشادتر کرد. با اين کار مشکل خر و پف که ناشي از تنگي راه هوايي فوقاني است رفع مي شود. اين تنگي فضا را مي توان در راديوگرافي لترال سفالوگرام بخوبي بررسي کرد. اين جراحي بطور خاص توسط جراحان فک و صورت انجام مي شود.

براي اطلاع از جراحي هاي فک و صورت اينجا کليک کنيد.

تحريک عصب هايپوگلوسال

با تحريک عصبي که عضلات مجاري تنفسي فوقاني را کنترل مي کند. مي توان به باز نگه داشتن راه هاي هوايي و کاهش خروپف کمک کرد.

دستگاهي که از طريق جراحي کاشته مي شود، مي تواند اين عصب را که به آن عصب هيپوگلوسال مي گويند تحريک کند. بنابراين شخص مي تواند به هنگام خواب تنفس عادي و طبيعي داشته باشد.

سپتوپلاستي و کوچک کردن شاخک‌هاي بيني

اين روش مناسب کساني است که دليل خروپف آن‎‌ها مشکلات بيني است. عمل سپتوپلاستي براي اصلاح انحراف تيغه بيني انجام مي‌شود تا تنفس از طريق بيني به درستي برقرار شود.

در جراحي کوچک کردن شاخک‌هاي بيني (اندام‌هاي استخواني داخل بيني که در پزشکي به آن توربينت يا کونکاي بيني گفته مي شود. در فارسي شاخک گفته مي‌شود). جراح اين شاخک‌ها را به طور کامل يا بخشي از آن را خارج مي‌کند تا مسير تنفسي بازتر شود. اين اندام‌ها به دلايل مختلف از جمله آلرژي و حساسيت، بزرگ مي‌شوند و راه تنفسي را تنگ مي‌کنند. لازم به ذکر است هيپرتروفي شاخک تحتاني به ندرت باعث خر و پف مي شود. در مقابل ممکن است باعث اختلال در تنفس از بيني يا صدا دار شدن تنفس از بيني شود.

براي اطلاع از جراحي هاي بيني اينجا کليک کنيد.

جلو کشيدن ماهيچه چانه‌اي و زباني (Genioglossus advancement)

هنگام خواب زبان ممکن است به عقب حرکت کند و مجراي گلو را مسدود کند. در اين جراحي يکي از مهم‌ترين ماهيچه‌هاي کنترل‌کننده زبان به جلو کشيده مي‌شود. تا فضا براي تنفس در پشت زبان ايجاد شود. يک برش در فک پايين در محل اتصال زبان ايجاد مي‌شود. برآمدگي کوچک استخواني محل اتصال اين ماهيچه به استخوان فک به جلو کشيده مي‌شود.

تعليق استخوان هيوئيد (Hyoid suspension)

اين عمل جراحي فضاي تنفس در قسمت تحتاني گلو را افزايش مي‌دهد. استخوان لامي يا هيوئيد يک استخوان u شکل در گردن است که زبان و ديگر ساختارهاي گلو مانند اپيگلوت به آن متصل هستند. در عمل تعليق هيوئيد اين استخوان به جلو کشيده مي‌شود و در جاي خود تثبيت مي‌شود.

گلوسکتومي مياني و لينگوپلاستي (Midline glossectomy and lingualplasty)

اين روش جراحي شامل خارج کردن بخشي از قسمت عقب زبان است. تا با کوچک‌تر کردن زبان، از انسداد مجراي تنفسي در افراد مبتلا به آپنه انسدادي خواب جلوگيري شود. اين نوع جراحي چندان رايج نيست.

جراحي هايي که براي درمان خروپف صورت مي گيرد، چه عوارضي دارد؟

بسته به نوع جراحي که دريافت مي کنيد، عوارض جانبي متفاوت است. با اين حال، برخي از عوارض جانبي رايج اين گونه جراحي ها عبارتند از:

ايجاد درد يا سوزش در مجاري تنفسي و گلو
ايجاد عفونت
ايجاد خشکي در بيني، دهان و گلو
ادامه يافتن خروپف
دشواري در تنفس
تغييرات صدا

اگر بعد از جراحي دچار تب يا درد شديد شويد، لازم است که فوراً با پزشک خود تماس بگيريد. چرا که اين علائم مي تواند نشانه ايجاد عفونت باشد.

براي اطلاع از جراحي هاي ايمپلنت اينجا کليک کنيد.

آيا با جراحي زيبايي بيني نيز مي تواند خر و پف را درمان کرد؟

در اغلب مواقع جراحي رينوپلاستي، مي تواند مشکلات تنفسي و عملکردي بيني مثل انحراف تيغه بيني را نيز درمان کند. جراحي زيبايي بيني مي‌تواند با برطرف کردن انسداد راه هاي هوايي، وضعيت تنفس را بهبود بخشد. به همين دليل گاهي بعضي از بيماراني که قبل از عمل رينوپلاستي از مشکل خرو پف رنج مي بردند، بعد از عمل ديگر اين عارضه را تجربه نکردند.

اما اگر علت خروپف چيز ديگري باشد و ربطي به باريک بودن راه هوايي بيني و انحراف تيغه بيني نداشته باشد. ممکن است اين مشکل بعد از عمل نيز همچنان باقي بماند.

مشکلاتي مثل آسم و آلرژي، با جراحي زيبايي بيني برطرف نمي‌شوند. بايد براي آن به دنبال درمان‌هاي ديگر بود.

همچنين بايد گفت با کمک جراحي رينوپلاستي، تنها ۲۰٪ از اين مشکل را مي توان حل کرد.

البته جراحي بيني و کاهش وزن در کنار يکديگر، مي تواند نيمي از مشکلات خروپف هاي شبانه را براي بيمار برطرف کند.

براي درمان قطعي اين بيماري نياز به جراحي هاي لازم برروي قسمت هايي از حلق و بيني است که باعث انسداد راه هاي هوايي شده اند داريم.

آيا بعد از جراحي زيبايي بيني، ممکن است دچار خر و پف شويم؟

واضح است که تا چند هفته بعد از عمل بيني و حتي گاهي تا چندين ماه، صدادار بودن تنفس يا خروپف کردن امري طبيعي و شايع است.

در طول دوره نقاهت بعد از عمل، چنانکه ظاهر بيني شما متورم است. قسمت داخلي بيني تان نيز متورم خواهد بود. همين تورم خود مي تواند باعث باريک شدن مجاري تنفسي و ايجاد خروپف ‌شود. اما جاي نگراني نيست. با از بين رفتن تورم مجاري تنفسي، احتمالاً خروپف شما متوقف مي‌شود.

اما اگر تا شش ماه پس از جراحي خروپف متوقف نشد. بايد به پزشک خود مراجعه کنيد. در بعضي مواقع بايد به دنبال دلايل ديگري براي خروپف بعد از عمل بيني باشيم. در اين حالت پزشکتان مجاري تنفسي شما را از زواياي مختلف بررسي کرده تا علت دقيق خروپف شما را مشخص کند.